Pomorze też z wodorem



Aleksandra Janikowska

O zastosowaniu wodoru w przemyśle i transporcie oraz o niewątpliwych zaletach alternatywnego paliwa, jakim jest wodór szeroko dyskutowano podczas kolejnej edycji PCHET (Polish Conference on Hydrogen Energy and Technology) w Gdyni.

Ekosystem wodorowy w województwie pomorskim

Organizatorem corocznych konferencji (od 2018 r.) był Klaster Technologii Wodorowych i  Czystych Technologii Węglowych koordynowany przez Regionalną Izbę Gospodarczą Pomorza. Ambicją lastra jest popularyzacja tego paliwa, w celu skutecznego wykorzystania go w technologiach wodorowych. Organizatorzy tegorocznej konferencji skłonili uczestników do dyskusji nad wizją oraz strategiami wdrażania technologii wodorowych w gospodarce. Ma to tym większe znaczenie w Polsce, gdzie właśnie rodzi się strategia wodorowa, której ogłoszenie planowane jest jesienią tego roku. Zamierzeniem organizatorów konferencji było omówienie w sposób przystępny dla każdego zastosowania H2 w gospodarstwach domowych, jego zalet jako alternatywnego paliwa dla transportu publicznego czy czystego nośnika energii.

Pomysłem klastra jest również Pomorska Dolina Wodorowa, czyli jeden z wielu projektów realizowanych obecnie w Europie, mających na celu popularyzację wodoru do celów transportowych. PDW ma na celu budowę ekosystemu wodorowego w województwie pomorskim, w pierwszej kolejności projekty związane z komunikacją lądową – autobusy i  pociągi zasilane wodorem oraz komunikację morską, czyli statki na wodór w połączeniach typu „short sea” – tu  połączenia portów Trójmiasta z Helem. Projekt ten klaster propaguje pod nazwą „Hy-way to Hel”, a wzorowany jest na modelu od lat realizowanym w Niemczech którego celem jest uregulowanie dostępu turystów na niemiecką wyspę Sylt.

Nowości i starości z konferencji

Chyba najistotniejszą informacją jest potwierdzenie nijako już wcześniej nieśmiało przemycanych informacji, że NORD Stream 2 może zostać wykorzystany do przesyłania wodoru zamiast gazu ziemnego. Takie zamiary można było wywnioskować z wypowiedzi sekretarza generalnego Hydrogen Europe Jorgo Chatzimarkakisa, jednego z ważniejszych uczestników Konferencji. Wydaje się, że najbliższe miesiące pokażą czy plany te dojdą do realizacji, choć wydawać by się mogło, że obecny klimat polityczny może sprzyjać tego typu rozwiązaniom.

Z kolei Guillermo Figueruelo Malo z Fundacji na rzecz rozwoju nowych technologii wodorowych w Aragonii zaprezentował ciekawy przykład miejsca, w którym uzyskuje się spore nadwyżki (po zaspokojeniu potrzeb lokalnych) w produkowaniu energii ze źródeł odnawialnych. Takim miejscem jest szkocki archipelag Orkadów, gdzie zieloną energię produkują wiatraki, elektrownie pływowe i elektrownie falowe, a powstające nadwyżki energii przeznacza się na produkcję wodoru.

Tymczasem polscy championi przedstawili znane już plany związane z produkcją czy magazynowaniem i dystrybucją wodoru. Mowa tu o projektach realizowanych w PGNiG, najbardziej przyszłościowych, jeśli chodzi o produkcję oraz możliwości zmagazynowania tegoż paliwa. W pierwszej kolejności Spółka chce postawić na wodór niebieski, w dalszej przyszłości natomiast przejdzie do produkcji wodoru zielonego, wytwarzanego w wyniku elektrolizy przy wykorzystaniu energii z odnawialnych źródeł energii. Spółka buduje w  Odolanowie instalację testową, gdzie będzie produkować zielony wodór, wykorzystując do tego energię z nieistniejącej jeszcze farmy fotowoltaicznej. Następnie będzie go zatłaczać do sztucznej sieci gazowniczej, gdzie będzie badać proporcje, w jakich można go mieszać z  gazem ziemnym. Arkadiusz Sekściński, wiceprezes spółki PGNiG prognozuje, że aby zachować bezpieczeństwo, do sieci można wtłoczyć między 4 a 8 proc. wodoru. Jeśli zaś chodzi o magazynowanie wielkoskalowe spółka zamierza wykorzystać kawerny solne na Pomorzu, gdzie magazynuje na razie tylko gaz ziemny a w przyszłości mógłby tam być magazynowany także wodór wytwarzany w wyniku elektrolizy przy użyciu energii z morskich farm wiatrowych.

Z kolei LOTOS, który współpracuje na co dzień z PDW stawia głównie na rozwój w branży transportowej, stąd list intencyjny podpisany z Toyotą Motor Poland dotyczący współpracy w  zakresie rozwoju technologii wodorowych. W ramach projektu "Pure H2" planowane jest wybudowanie instalacji do oczyszczania i dystrybucji wodoru oraz wybudowanie dwóch stacji tankowania tego paliwa – o czym informowała Sylwia Pawlak, dyrektor do spraw innowacji z Grupy Lotos.

Podobnie i ORLEN, który w swej strategii chce realizować pełen łańcuch dla wodoru od produkcji, poprzez logistykę, dystrybucję, bardzo istotną kwestię regulacji rynkowych aż po finansowanie. Jacek Smyczyński, ekspert ds. paliw alternatywnych, PKN ORLEN SA zapowiada powstanie trzech hubów wodorowych zlokalizowanych we włocławskim Anwilu, następnie w Płocku oraz w biorafinerii w Trzebini. Ponadto w planach współpraca z PESĄ w celu uruchomienia lokomotywy wodorowej.

III edycja konferencji PCHET rozpoczęła się od wystąpienia Ireneusza Zyski, sekretarza stanu, Ministerstwa Klimatu, Pełnomocnika Rządu do spraw OZE. Jego zdaniem „wodór będzie stopniowo stawał się jednym z kluczowych źródeł energii wykorzystywanych w UE i  w  niedalekiej przyszłości również w Polsce”. Konferencja miała miejsce 28 i 29 września br. i  odbyła się w formule online.